Ölkənin ən böyük ticarət mərkəzi olan “Sədərək”də baş verən onuncu yanğın son səkkiz ildə bazarın nə dərəcədə təhlükəsiz olmadığını bir daha ortaya qoyub. Minlərlə mağaza və dükanın yerləşdiyi bazarda milyardlarla manatlıq mal heç bir sığorta ilə qorunmur. Hər hansı bir kiçik qığılcım bir neçə dəqiqə içində bütün satıcıların əşyalarını külə çevirə bilər, amma sahibkarlar hələ də mülkiyyətlərini qorumaq üçün tədbir görməyiblər.

gundemtv.az xəbər verir ki, bazara bir neçə gün sonra baş çəkən müxbirlər satıcıların vəziyyətini yerində öyrəniblər. Satıcılar bildiriblər ki, yanğının baş verməsi bazarın yaxın illərdə bağlanacağı ilə bağlı yayılan şayiələrlə üst-üstə düşüb. Bununla belə, bazarda yanğın təhlükəsizliyi qaydaları çox vaxt nəzərə alınmır: elektrik xətləri qarışıq şəkildə çəkilib, yayda kondisionerlər, qışda isə elektrik qızdırıcıları əlavə yük yaradır. Ticarət mərkəzinin nümayəndəsi əmlakın sığortalanmasının icarəyə götürülmə üçün vacib olduğunu bildirir, amma satıcılar bunun belə olmadığını deyirlər.

Viral videolar və sosial şəbəkələrdə, xüsusilə TikTok-da müzakirələr aparılsa da, mağaza sahibləri və satıcılar problemlərini açıq şəkildə ifadə etməkdən çəkinirlər. Bir satıcı qeyd edib ki, “çox danışanlar” sadəcə qapıdan çıxarılır. Burada dolananlar isə ya səssiz qalmalı, ya da ayrılmalıdırlar.

“Bu mağaza üçün 231 min manat ödədim. Mağaza mənim olsa da, icarə haqqı ödəməyə davam edirəm. Satmaq istəsəm, mərkəzin rəhbərliyinin razılığı lazımdır. İkinci mərtəbədəki anbarımda 100 mindən çox manatlıq mal var. Amma sığorta etdirmək mümkün olmadı,” – deyə bir ayaqqabı mağazasının sahibi müxbirlərə danışıb. O əlavə edib ki, yaydan bəri elektrik bəzən kəsilir, kabellər yüksək gərginliyə tab gətirmir və böyük mağaza sahiblərinə kondisionerləri fasilələrlə istifadə etmək tövsiyə olunur.

Satıcılar bildirirlər ki, sığorta şirkətləri bazarda işləmək istəmir, çünki risk yüksəkdir və əmlakın dəyəri böyükdür. Əvvəl sığorta edənlər isə keçmiş hadisələrdə kompensasiya ala bilməyiblər, bu da sığorta şirkətlərinə inamı tamamilə itirib.

Müxbirlər yanğından sonra tamamilə yanan qonşu mağazaya baxıb. Dörd mərtəbəli binada milyonlarla manatlıq mallar yerləşirdi. Sahibkar isə yanğını Çində olanda öyrənib və sığortası olmadığı üçün zərər ödənilməyəcək.

Şəkər dükanlarının yerləşdiyi hissədə isə elektrik xətləri xaotik şəkildə çəkilib. Satıcılar deyirlər ki, yalnız “yuxarı qüvvələrə” ümid edə bilərlər: “Başqa bazarlarda yerlər var, amma müştəriləri toplamaq vaxt aparacaq. ‘Sədərək’ məşhurdur.” Satıcılar həmçinin yüksək icarə haqqından şikayətçidirlər və bazar rəhbərliyinin normal şərait yaratmadığını bildirirlər.

Yanğın mərkəzdə əvvəlcə 2023-cü ilin yanvarında baş verib. O zaman 27 mağazanı qəsdən yandırmaqda şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb. Yeni hadisənin texniki qüsurdan və ya insan faktoru ilə bağlı olub-olmadığı isə araşdırma nəticəsində bəlli olacaq.

Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyası bildirib ki, əmlak sığortası sahəsində fəaliyyət göstərən on şirkətə sorğu göndərilib, amma bazar sahiblərindən müraciət olunmayıb.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin mətbuat xidmətindən qeyd edilib ki, ticarət mərkəzlərində yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına nəzarət qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş müddətlərdə həyata keçirilir. Son yoxlama “Sədərək”də 2 iyul 2025-ci ildə aparılıb, pozuntular barədə yazılı göstəriş verilib və məsul şəxs inzibati məsuliyyətə cəlb edilib.

Buna baxmayaraq, bazardakı vəziyyət dəyişməyib: “Sədərək” və digər böyük bazarlar hələ də “porox çəni” kimi qalır.



Əli Səfərli,
gundemtv.az

Oxunub: 101