Urbana-Şampandakı İllinoys Universitetinin tədqiqatçıları hüceyrə infeksiyasını diaqnoz etmək və bloklamaq üçün COVID-19 virus hissəciklərini tuta bilən "NanoGripper" adlı nanostruktur inkişaf etdiriblər.
"Gündəmtv.az" xəbər verir ki, tədqiatın nəticələri “Science Robotics” jurnalında dərc olunub.
"NanoGripper" tək DNT molekulundan yaradılmış nanorobotdur. Onun strukturca insan əlinə bənzəyən dörd barmağı və ovucu var. Dizayn hər barmaqda üç birləşmədən ibarətdir ki, bu da obyektləri yüksək dəqiqliklə tutmağa imkan verir. Cihaz hüceyrələr, viruslar və molekullarla qarşılıqlı əlaqə qura, biotibbi tapşırıqları yerinə yetirməyə qadirdir.
"NanoGripper"in yaradılması bir uzun DNT molekulunu mürəkkəb üçölçülü struktura qatlamağa imkan verən DNT origami metoduna əsaslanır. Bütün elementlər - həm sabit, həm də mobil hissələr eyni vaxtda formalaşır. Tutma qabiliyyəti, DNT aptamerləri adlanan xüsusi bölgələr tərəfindən təmin edilir və hədəfə bağlanır və barmaqların hərəkətini başlatır.
COVID-19 diaqnozu üçün "NanoGripper" fotonik kristal sensorla birləşdirilib. Test ənənəvi molekulyar testlərlə müqayisə oluna bilən yüksək həssaslıqla viral hissəcikləri 30 dəqiqə ərzində aşkar edir. Tutulan viruslar floresan molekulları aktivləşdirir və sistemə nümunədəki virusların sayını dəqiq hesablamağa imkan verir.
Bundan əlavə, "NanoGripper" hüceyrə infeksiyasının qarşısını almağa qadirdir. Təcrübələr göstərib ki, nanorobot virus hissəciklərinin ətrafına sarılaraq, onların zülallarının hüceyrə reseptorları ilə qarşılıqlı təsirini maneə törədir. Bu, virusların bədənə daxil olmasına mane ola biləcək burun spreyləri kimi profilaktik dərmanların hazırlanması perspektivini açır.
Tədqiqatçılar texnologiyanın çox yönlülüyünü vurğulayırlar. "NanoGripper" qrip və ya HİV kimi digər viruslarla mübarizə aparmaq, həmçinin xərçəng hüceyrələrinə dərman çatdırmaq üçün uyğunlaşdırıla bilər. Konsepsiya daha da inkişaf etdirilməsini tələb edir, lakin artıq geniş spektrli xəstəliklərin diaqnostikası və müalicəsi üçün potensialı nümayiş etdirib.(Publika.az)
