• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Digər
    • Qarabağ
    • Səhiyyə
    • Şou-biznes
    • Maraqlı
    • Video
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Səhiyyə
  • Şou-biznes
  • Maraqlı
  • Video

Bu xəstələr üçün XƏBƏRDARLIQ - bunu etməsəniz...

Manşet / Cəmiyyət

30-09-2024, 14:52


İİV infeksiyası və müalicə metodları
“Antiretroviral müalicə İİV-ə yoluxan şəxslərdə ağırlaşmaların qarşısını alaraq, onların həyat keyfiyyətini yüksəldir”.
Gündəmtv.az xəbər verir ki, bu sözləri Səhiyyə Nazirliyi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin həkimi Zəminə Paşayeva müsahibəsində deyib.

Müsahibəni təqdim edirik:

- Zəminə xanım, İnsanın İmmunçatışmazlığı Virusları (İİV) orqanizmdə daha çox hansı orqan və sistemləri zədələyir?

image_10.jpg (129 KB)

- İmmunçatışmazlığı Virusları ilə yoluxmadan sonra virus insan orqanizmin daxili maye mühitlərində aktivliyə malik olaraq dövr edir. Qanda və digər bioloji mayelərdə dövr edən virus orqanizmdə CD4+ reseptorları olan hüceyrələrə aktiv şəkildə nüfuz edir. Qeyd olunmalıdır ki, müdafiə funksiyasını həyata keçirən orqan və sistemlər bu reseptorlarla xüsusilə zəngindir. Virus onun üçün hədəf hüceyrələr hesab olunan CD4 limfositləri zədələyir. Həmçinin, dərinin, mədə-bağırsaq traktının, tənəffüs, sinir sisteminin, ümumilikdə orqanizmin patogen mikroorqanizmlərə, bakteriya və viruslara, xarici faktorların təsirinə qarşı müdafiə qabiliyyəti zəifləyir. Nəticədə, orqanizmdə geriyə dönən və bəzən geriyə dönməz dəyişikliklər yaranmağa başlayır. İİV-ə yoluxan şəxslərin orqanizmində baş verən bu dəyişikliklər daha çox hallarda özünü dərinin müxtəlif xarakterli zədələnmələri, Kapoşi sarkoması, mədə bağırsaq sisteminin kandidozu, vərəm, müxtəlif mənşəli pnevmoniyalar, ensefalopatiyalar və s. şəklində biruzə verir.

- İİV-ə yoluxma şübhəsi varsa, ilk olaraq insanda hansı əlamətləri müşahidə edə bilər?

- İİV-ə yoluxan şəxslərdə müşahidə olunan kliniki əlamətlər digər infeksion və qeyri infeksion xəstəliklərdə müşahidə olunan əlamətlərlə oxşardır. Belə ki, xəstəlik erkən mərhələlərdə daha çox ümumi halsızlıq, iştahanın zəifləməsi, periferik limfa düyünlərinin böyüməsi, hərarətin yüksəlməsi kimi əlamətlərlə özünü biruzə verir. Sonrakı mərhələlərdə isə İİV viruslarının replikasiyasının sürətlənməsi və virusun səviyyəsinin artması hesabına digər kliniki əlamətlər meydana çıxır. Belə ki, dəridə müxtəlif xarakterli səpkilərin əmələ gəlməsi, ishal, ağız boşluğunun, qida borusunun kandidozu ilə əlaqədar qida qəbulunun çətinləşməsi, hərarətin davamlı yüksəlməsi, çəki itkisi, öskürək və s. əlamətlər müşahidə olunur. Sadalanan kliniki simptomların digər xəstəliklər zamanı da müşahidə olunduğunu nəzərə alaraq, bu əlamətli şəxslərin İİV-ə müayinə olunmaları tövsiyə olunur.
Eyni zamanda, İİV infeksiyası üçün uzun müddətli gizli gedişat da xarakterikdir. Belə ki, bəzən İİV-ə yoluxan şəxslər 2 ildən 10 ilə qədər heç bir kliniki əlamət və simptomatika müşahidə olunmadan yaşaya və virusu digər şəxslərə yoluxdura bilirlər. Buna görə də, azı ildə iki dəfə müayinədən keçməklə, gizli gedişata malik infeksiya zamanı da İİV status barədə məlumat əldə etmək vacibdir.

- Doktor, İİV-ə yoluxan şəxslərdə müşahidə olunan ağırlaşmaların və yanaşı xəstəliklərin müalicəsi necə aparılır?

- İlk öncə qeyd etmək istərdim ki, İİV-ə yoluxan şəxslərin müalicəsi Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrinə əsasən, Milli protokola uyğun həyata keçirilir. İİV müsbət statusu təyin olunan hər bir pasiyent ARV terapiyaya cəlb olunmazdan öncə həkim infeksionist tərəfindən ətraflı müayinə olunur, anamnestik məlumatlar toplanır, xəstədə yanaşı xəstəliklərin mövcudluğu araşdırılır, İİV infeksiyası ilə əlaqəli yaranan ağırlaşmalar dəyərləndirilir və kliniki, laborator, instrumental müayinə nəticələri qiymətləndirilir. İİV-ə yoluxan şəxslər üçün xüsusilə əhəmiyyət kəsb edən immunoloji status və virus yükünün səviyyəsinə əsasən xəstəyə müalicə sxemi təyin edilir və opportunistik infeksiyaların profilaktikasına başlanılır.
İİV-ə yoluxan şəxslərin müalicəsi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzində ambulator və stasionar şəraitdə aparıla bilər. Xəstədə yanaşı xəstəliklər müşahidə olunduğu təqdirdə, həmin ağırlaşmaların ixtisaslaşmış diaqnostikası və ARV terapiya qəbulu zamanı müşahidə olunan yan təsirlərin idarə olunması məqsədilə xəstələr stasionar şöbədə öz müalicələrini davam etdirirlər. Daha spesifik xarakterli ağırlaşmalar aşkar olunan zaman İİV-ə yoluxan şəxslər həmin xəstəliklər üzrə ixtisaslaşmış digər tibb müəssisələrinə yönləndirilirlər.

- İİV-ə yoluxan şəxslər ailə həyatı qura bilərmi?

- İİV-ə yoluxan şəxslər həkim tövsiyələrinə ciddi nəzarət etməklə, ailə həyatı qura bilər. İİV müsbət statusu olan şəxsin İİV infeksiyasını öz partnyoruna yoluxdurmasının qarşısının alınması məqsədilə həmin şəxsə veriləcək vacib tövsiyələrdən biri vaxtında antiretrovirus preparatlarının qəbuluna başlamasıdır. Çünki ARV terapiya İİV-ə yoluxan şəxslərdə virusun qanda müəyyən olunmayan səviyyəyədək enməsini və immunitetin bərpasını təmin etməklə yanaşı, eyni zamanda epidemioloji cəhətdən virusun bir şəxsdən digərinə ötürülməsinin qarşısını alır. Lakin burada vacib məqamlardan biri pasiyentin ARV terapiyaya sadiqliyidir. Xəstələrin müalicə rejiminə düzgün əməl etməməsi, ARV terapiyada uzunmüddətli və periodik fasilələrin verilməsi virusun yenidən aktivləşməsinə, rezistent ştamların yaranmasına səbəb ola bilər.

- İİV-ə yoluxan şəxs üzərində tibbi manipulyasiyalar icra edən zaman, təsadüfi zədələnmələr baş verərsə, hansı tədbirləri görmək lazımdır?

- Bildiyimiz kimi, tibb işçiləri daim infeksion və qeyri infeksion faktorların təsirinə məruz qalırlar. İİV-ə yoluxan şəxslərə tibbi manipulyasiyalar və prosedurlar icra edilən zaman universal təhlükəsizlik qaydalarına riayət olunması vacib şərtdir. Belə halların qarşısının alınması məqsədilə Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzi tərəfindən “Tibb müəssisələrində İİV infeksiyasının profilaktikasına aid universal təhlükəsizlik qaydaları” adlı vəsait dərc olunub və tibb işçilərinin maarifləndirilməsi məqsədilə paylanılıb. Universal təhlükəsizlik tədbirləri İİV-in pasiyentlə tibb işçisi arasında ötürülmə riskinin azaldılmasına yönəldilən tədbirlər kompleksidir.

Bilmək lazımdır ki, təmasdan sonra profilaktika təmas baş verdiyi andan 72 saatdan gec olmayaraq aparıldıqda effektivdir.

Paylaş:
Digər xəbərlər

Manşet / Cəmiyyət

28-09-2024, 17:30

Dünyanın ən faydalı tərəvəzi açıqlandı

Manşet / Səhiyyə

16-08-2024, 18:50

ÜST-dən meymunçiçəyi ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ

Manşet

7-08-2024, 15:55

ÜST xəbərdarlıq edib: COVID-19 halları artıb

Manşet / Cəmiyyət

25-07-2024, 04:00

2030-cu ilə qədər bu xəstəlik yoxa çıxa bilər

Manşet / Cəmiyyət

29-05-2024, 09:00

Yeni virus ortaya çıxdı: 3 gün ərzində öldürür

Araşdırma
Kriminal
5-05-2025, 14:26
Məhkəmədə Serj Sarkisyan və Movses Akopyanın işğalda iştirakını ifşa edən material nümayiş olunub
21-04-2025, 20:38
Bayrağı təhqir etdiyi üçün kirayədə qaldığı evin sahibini öldürdü - HÖKM
21-04-2025, 14:20
Yüzlərlə Xocalı sakini Xankəndidə idi - Qukasyan soyqırımından danışdı
21-04-2025, 11:31
Bakıda 51 nəfərin zəhərlənməsi: prokurorluqda araşdırma başladı
18-04-2025, 15:57
"Sən türksən” deyib məni təpiklədi
18-04-2025, 13:20
Təkcə bir kartdan 34 min pul oğurlandı
Son xəbərlər
  • Dünən, 15:15
    "Viva Desserts" mağazalarında malların göstərilən qiymətdən baha satıldığı məlum olub
  • Dünən, 15:02
    Minskdə Qərbi Azərbaycana qayıdışın əsaslarına dair ictimai müzakirə keçirilib
  • Dünən, 14:44
    "Bazarstore" qiymət fərqinə görə cəzalandırılıb
  • Dünən, 13:40
    Azərbaycanda Belarus tekstil məhsullarının təşviqi üzrə sazişlər imzalanıb
  • Dünən, 12:50
    Bakıda Almaniya viza mərkəzi açılıb
  • Dünən, 11:31
    Batumidə Azərbaycanın Milli Qurtuluş, Silahlı Qüvvələr günləri, “Konstitusiya və Suverenlik İli” qeyd edilib
  • Dünən, 11:22
    Baş Prokurorluq: Restoranlarda artan qida zəhərlənmələrinin qarşısının alınması üçün tədbirlər görülür
  • Dünən, 11:20
    Konstitusiya Məhkəməsi Ombudsmanın verdiyi sorğular əsasında 25 qərar və 7 qərardad qəbul edib
  • Dünən, 11:12
    QDİƏT PA-nın sədri: Üzv ölkələr Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsini dəstəkləyirlər
  • Dünən, 11:11
    Şiri Şiriyev: Azərbaycan beynəlxalq nəqliyyat marşrutlarının inkişafında fəal iştirak edi
  • Dünən, 10:44
    Əli Əhmədov: Qərbi azərbaycanlılar Ermənistandan pozulmuş hüquqlarının bərpasını tələb edə bilərlər
  • Dünən, 08:50
    İsrail İrandakı istehsal obyektlərinə silsilə hücumlar həyata keçirib
  • Dünən, 08:46
    Xameneyi: Döyüş başlayır
  • Dünən, 07:00
    Kəngərli kəndinin 13 yaşlı sakini: Ağdamda qalıb həkim işləmək istəyirəm
  • Dünən, 06:40
    Kəngərli kəndinə qayıdan sakin: 32 il bu günü gözləmişik
  • Dünən, 06:20
    Ağdamın Kəngərli kəndinə növbəti köç karvanı yola salınıb
  • Dünən, 06:00
    Bu gündən müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılır
  • Dünən, 04:30
    SEPAH: İsrailin səmasına tam nəzarəti ələ keçirmişik
  • Dünən, 04:00
    BMT dünya ictimaiyyətini nüvə silahı ilə bağlı xəbərdarlıq edib
  • Dünən, 03:45
    Aşağı Qarabağlar, Aşağı Qaraqala, Aşağı Qaranlıq - türk tarixinin izi - Qərbi Azərbaycan Xronikası
  • Dünən, 03:04
    Günəşdə güclü alışma baş verib
  • Dünən, 00:30
    KİV: İranın cənub-qərbində İsrailin hərbi təyyarəsi vurulub
  • 17-06-2025, 21:00
    Tramp İrandan qeyd-şərtsiz təslim olmağı tələb edib
  • 17-06-2025, 20:45
    Gürcüstan Ali Məhkəməsinin sədrinin başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
  • 17-06-2025, 20:16
    Türkiyənin Baş Ombudsmanı "Azərbaycan Prokurorluğunun 100 illiyi" yubiley medalı ilə təltif edilib
  • 17-06-2025, 20:14
    Azərbaycandan Çinə fındıq və badam ixracı üçün tədbirlər görülür
  • 17-06-2025, 20:14
    Tramp: İran üzərindəki hava məkanı artıq ABŞ-nin tam nəzarəti altındadır
  • 17-06-2025, 19:38
    BQXK-nın Azərbaycandakı Nümayəndəliyi fəaliyyətini yaxın vaxtlarda dayandıracaq
  • 17-06-2025, 19:30
    Azərbaycanla Avstriya arasında iqtisadi əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi imkanları müzakirə olunub
  • 17-06-2025, 19:30
    Sahibə Qafarova Bolqarıstan Respublikası Milli Assambleyasının sədri ilə görüşüb
  • 17-06-2025, 19:05
    Qarsda Türkiyə-Azərbaycan Regional İqtisadi Forumu keçirilib
  • 17-06-2025, 19:00
    Azərbaycanla Şimali Makedoniya parlamentləri arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi müzakirə olunub
  • 17-06-2025, 18:23
    Naxçıvanda nöqsanlar aşkar edilmiş ictimai obyektlərin fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb
  • 17-06-2025, 18:21
    Ayxan Hacızadə: 60-dan çox Azərbaycan vətəndaşı İran sərhədini keçib
  • 17-06-2025, 18:20
    Bolqarıstan Milli Assambleyasının sədri Fəxri xiyabanı və Zəfər parkını ziyarət edib
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • E-mail: gundemtvazz@gmail.com
  • Telefon: (+99450) 253 75 01
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Səhiyyə
  • Şou-biznes
  • Maraqlı
  • Video
Müəllif hüquqları qorunur.Gundemtv.az 2021-2024
Gundemtv.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə