• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Digər
    • Qarabağ
    • Səhiyyə
    • Şou-biznes
    • Maraqlı
    • Video
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Səhiyyə
  • Şou-biznes
  • Maraqlı
  • Video

Bu xəstələr üçün XƏBƏRDARLIQ - bunu etməsəniz...

Manşet / Cəmiyyət

30-09-2024, 14:52


İİV infeksiyası və müalicə metodları
“Antiretroviral müalicə İİV-ə yoluxan şəxslərdə ağırlaşmaların qarşısını alaraq, onların həyat keyfiyyətini yüksəldir”.
Gündəmtv.az xəbər verir ki, bu sözləri Səhiyyə Nazirliyi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin həkimi Zəminə Paşayeva müsahibəsində deyib.

Müsahibəni təqdim edirik:

- Zəminə xanım, İnsanın İmmunçatışmazlığı Virusları (İİV) orqanizmdə daha çox hansı orqan və sistemləri zədələyir?

image_10.jpg (129 KB)

- İmmunçatışmazlığı Virusları ilə yoluxmadan sonra virus insan orqanizmin daxili maye mühitlərində aktivliyə malik olaraq dövr edir. Qanda və digər bioloji mayelərdə dövr edən virus orqanizmdə CD4+ reseptorları olan hüceyrələrə aktiv şəkildə nüfuz edir. Qeyd olunmalıdır ki, müdafiə funksiyasını həyata keçirən orqan və sistemlər bu reseptorlarla xüsusilə zəngindir. Virus onun üçün hədəf hüceyrələr hesab olunan CD4 limfositləri zədələyir. Həmçinin, dərinin, mədə-bağırsaq traktının, tənəffüs, sinir sisteminin, ümumilikdə orqanizmin patogen mikroorqanizmlərə, bakteriya və viruslara, xarici faktorların təsirinə qarşı müdafiə qabiliyyəti zəifləyir. Nəticədə, orqanizmdə geriyə dönən və bəzən geriyə dönməz dəyişikliklər yaranmağa başlayır. İİV-ə yoluxan şəxslərin orqanizmində baş verən bu dəyişikliklər daha çox hallarda özünü dərinin müxtəlif xarakterli zədələnmələri, Kapoşi sarkoması, mədə bağırsaq sisteminin kandidozu, vərəm, müxtəlif mənşəli pnevmoniyalar, ensefalopatiyalar və s. şəklində biruzə verir.

- İİV-ə yoluxma şübhəsi varsa, ilk olaraq insanda hansı əlamətləri müşahidə edə bilər?

- İİV-ə yoluxan şəxslərdə müşahidə olunan kliniki əlamətlər digər infeksion və qeyri infeksion xəstəliklərdə müşahidə olunan əlamətlərlə oxşardır. Belə ki, xəstəlik erkən mərhələlərdə daha çox ümumi halsızlıq, iştahanın zəifləməsi, periferik limfa düyünlərinin böyüməsi, hərarətin yüksəlməsi kimi əlamətlərlə özünü biruzə verir. Sonrakı mərhələlərdə isə İİV viruslarının replikasiyasının sürətlənməsi və virusun səviyyəsinin artması hesabına digər kliniki əlamətlər meydana çıxır. Belə ki, dəridə müxtəlif xarakterli səpkilərin əmələ gəlməsi, ishal, ağız boşluğunun, qida borusunun kandidozu ilə əlaqədar qida qəbulunun çətinləşməsi, hərarətin davamlı yüksəlməsi, çəki itkisi, öskürək və s. əlamətlər müşahidə olunur. Sadalanan kliniki simptomların digər xəstəliklər zamanı da müşahidə olunduğunu nəzərə alaraq, bu əlamətli şəxslərin İİV-ə müayinə olunmaları tövsiyə olunur.
Eyni zamanda, İİV infeksiyası üçün uzun müddətli gizli gedişat da xarakterikdir. Belə ki, bəzən İİV-ə yoluxan şəxslər 2 ildən 10 ilə qədər heç bir kliniki əlamət və simptomatika müşahidə olunmadan yaşaya və virusu digər şəxslərə yoluxdura bilirlər. Buna görə də, azı ildə iki dəfə müayinədən keçməklə, gizli gedişata malik infeksiya zamanı da İİV status barədə məlumat əldə etmək vacibdir.

- Doktor, İİV-ə yoluxan şəxslərdə müşahidə olunan ağırlaşmaların və yanaşı xəstəliklərin müalicəsi necə aparılır?

- İlk öncə qeyd etmək istərdim ki, İİV-ə yoluxan şəxslərin müalicəsi Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrinə əsasən, Milli protokola uyğun həyata keçirilir. İİV müsbət statusu təyin olunan hər bir pasiyent ARV terapiyaya cəlb olunmazdan öncə həkim infeksionist tərəfindən ətraflı müayinə olunur, anamnestik məlumatlar toplanır, xəstədə yanaşı xəstəliklərin mövcudluğu araşdırılır, İİV infeksiyası ilə əlaqəli yaranan ağırlaşmalar dəyərləndirilir və kliniki, laborator, instrumental müayinə nəticələri qiymətləndirilir. İİV-ə yoluxan şəxslər üçün xüsusilə əhəmiyyət kəsb edən immunoloji status və virus yükünün səviyyəsinə əsasən xəstəyə müalicə sxemi təyin edilir və opportunistik infeksiyaların profilaktikasına başlanılır.
İİV-ə yoluxan şəxslərin müalicəsi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzində ambulator və stasionar şəraitdə aparıla bilər. Xəstədə yanaşı xəstəliklər müşahidə olunduğu təqdirdə, həmin ağırlaşmaların ixtisaslaşmış diaqnostikası və ARV terapiya qəbulu zamanı müşahidə olunan yan təsirlərin idarə olunması məqsədilə xəstələr stasionar şöbədə öz müalicələrini davam etdirirlər. Daha spesifik xarakterli ağırlaşmalar aşkar olunan zaman İİV-ə yoluxan şəxslər həmin xəstəliklər üzrə ixtisaslaşmış digər tibb müəssisələrinə yönləndirilirlər.

- İİV-ə yoluxan şəxslər ailə həyatı qura bilərmi?

- İİV-ə yoluxan şəxslər həkim tövsiyələrinə ciddi nəzarət etməklə, ailə həyatı qura bilər. İİV müsbət statusu olan şəxsin İİV infeksiyasını öz partnyoruna yoluxdurmasının qarşısının alınması məqsədilə həmin şəxsə veriləcək vacib tövsiyələrdən biri vaxtında antiretrovirus preparatlarının qəbuluna başlamasıdır. Çünki ARV terapiya İİV-ə yoluxan şəxslərdə virusun qanda müəyyən olunmayan səviyyəyədək enməsini və immunitetin bərpasını təmin etməklə yanaşı, eyni zamanda epidemioloji cəhətdən virusun bir şəxsdən digərinə ötürülməsinin qarşısını alır. Lakin burada vacib məqamlardan biri pasiyentin ARV terapiyaya sadiqliyidir. Xəstələrin müalicə rejiminə düzgün əməl etməməsi, ARV terapiyada uzunmüddətli və periodik fasilələrin verilməsi virusun yenidən aktivləşməsinə, rezistent ştamların yaranmasına səbəb ola bilər.

- İİV-ə yoluxan şəxs üzərində tibbi manipulyasiyalar icra edən zaman, təsadüfi zədələnmələr baş verərsə, hansı tədbirləri görmək lazımdır?

- Bildiyimiz kimi, tibb işçiləri daim infeksion və qeyri infeksion faktorların təsirinə məruz qalırlar. İİV-ə yoluxan şəxslərə tibbi manipulyasiyalar və prosedurlar icra edilən zaman universal təhlükəsizlik qaydalarına riayət olunması vacib şərtdir. Belə halların qarşısının alınması məqsədilə Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzi tərəfindən “Tibb müəssisələrində İİV infeksiyasının profilaktikasına aid universal təhlükəsizlik qaydaları” adlı vəsait dərc olunub və tibb işçilərinin maarifləndirilməsi məqsədilə paylanılıb. Universal təhlükəsizlik tədbirləri İİV-in pasiyentlə tibb işçisi arasında ötürülmə riskinin azaldılmasına yönəldilən tədbirlər kompleksidir.

Bilmək lazımdır ki, təmasdan sonra profilaktika təmas baş verdiyi andan 72 saatdan gec olmayaraq aparıldıqda effektivdir.

Paylaş:
Digər xəbərlər

Manşet / Cəmiyyət

28-09-2024, 17:30

Dünyanın ən faydalı tərəvəzi açıqlandı

Manşet / Səhiyyə

16-08-2024, 18:50

ÜST-dən meymunçiçəyi ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ

Manşet

7-08-2024, 15:55

ÜST xəbərdarlıq edib: COVID-19 halları artıb

Manşet / Cəmiyyət

25-07-2024, 04:00

2030-cu ilə qədər bu xəstəlik yoxa çıxa bilər

Manşet / Cəmiyyət

29-05-2024, 09:00

Yeni virus ortaya çıxdı: 3 gün ərzində öldürür

Araşdırma
Kriminal
5-05-2025, 14:26
Məhkəmədə Serj Sarkisyan və Movses Akopyanın işğalda iştirakını ifşa edən material nümayiş olunub
21-04-2025, 20:38
Bayrağı təhqir etdiyi üçün kirayədə qaldığı evin sahibini öldürdü - HÖKM
21-04-2025, 14:20
Yüzlərlə Xocalı sakini Xankəndidə idi - Qukasyan soyqırımından danışdı
21-04-2025, 11:31
Bakıda 51 nəfərin zəhərlənməsi: prokurorluqda araşdırma başladı
18-04-2025, 15:57
"Sən türksən” deyib məni təpiklədi
18-04-2025, 13:20
Təkcə bir kartdan 34 min pul oğurlandı
Son xəbərlər
  • Bu gün, 15:30
    Azərbaycan-Mərkəzi Asiya Yaşıl Enerji Dəhlizi layihəsi üzrə Birgə Müəssisə yaradılıb
  • Bu gün, 15:30
    Samir Şərifov: Postmünaqişə dövründə iqtisadi bərpa kəskin problemə çevrilir, Azərbaycan da bununla üzləşir
  • Bu gün, 15:20
    DİN Bakıda narkotik tranziti və onlayn dələduzluqda şübhəli bilinən Rusiya vətəndaşlarından ibarət iki dəstəni saxlayıb
  • Bu gün, 12:55
    Baş prokuror tərəfindən Yekaterinburq hadisələri ilə bağlı cinayət işi başlanılıb
  • Bu gün, 12:44
    Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılardan birinin məhkəməsi keçirilir
  • Bu gün, 12:39
    Azərbaycanla Özbəkistan arasında bir sıra sənədlər imzalanıb
  • Bu gün, 12:37
    Yayda balıq yemək olmaz?
  • Bu gün, 12:33
    Azərbaycan Dünya Bankı ilə bərpa olunan enerji layihəsi üzrə 173,5 milyon dollarlıq kredit sazişi imzalayıb
  • Bu gün, 11:44
    Yekaterinburqda qətlə yetirilən Ziyəddin Səfərov posttravmatik şok nəticəsində ölüb
  • Bu gün, 11:40
    Slovakiya Elçin Qasımovu Bakıya səfir təyin edib
  • Bu gün, 11:35
    Yekaterinburqda qətlə yetirilən Hüseyn Səfərovun ölüm səbəbi müəyyənləşib - EKSPERTİZA RƏYİ
  • Bu gün, 11:34
    Rusiyada qətlə yetirilən qardaşların küt alətlə vurulduğu məlum olub
  • Bu gün, 11:33
    Əfqanıstan ECO-nun Xankəndidə keçiriləcək sammitinə yüksək vəzifəli nümayəndə heyəti göndərib
  • Bu gün, 11:06
    İran Prezidenti Xankəndiyə səfər edəcək
  • Bu gün, 11:05
    Azərbaycan Prezidenti Somali liderinə təbrik məktubu göndərib
  • Bu gün, 11:02
    İlham Əliyev Ruanda Prezidentini təbrik edib
  • Bu gün, 10:55
    Nazir: Ağdamda keçirilən beynəlxalq tədbirdə gənclərin fəaliyyət planı hazırlanacaq
  • Bu gün, 10:50
    XİN Somali və Kanadanı Milli Gün münasibətilə təbrik edib
  • Bu gün, 10:28
    ABŞ-nin müvəqqəti işlər vəkilinin Azərbaycandakı diplomatik missiyası başa çatıb
  • Bu gün, 10:20
    Ağdamda İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Gənclər Forumu keçirilir
  • Bu gün, 09:45
    Gələn həftə magistraturaya ixtisas seçimi başlayır
  • Bu gün, 09:40
    Pirəkəşküldə müddəti başa çatmış və istifadəyə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
  • Bu gün, 06:00
    Bu gündən xüsusi karantin rejiminin müddətinin uzadılması ilə bağlı yeni qərar qüvvəyə minib
  • Bu gün, 04:30
    İran şirkəti Həştərxan limanının yeganə sahibi ola bilər
  • Bu gün, 02:30
    Bu gündən Azərbaycanda qohum evliliyi qadağan edilir
  • Bu gün, 01:00
    Yeddi ölkənin gəncləri Ağdama səfər edib
  • Bu gün, 00:01
    Bu gündən Azərbaycanda qadınlar üzrə pensiya yaşı 64 il 6 ay olacaq
  • Bu gün, 00:00
    Bu gündən sosial müavinətlər və təqaüdlər artırılır
  • Dünən, 22:50
    “Haber Global”da Yekaterinburqdakı azərbaycanlılara qarşı hücumla bağlı süjet yayımlayıb
  • Dünən, 22:35
    Yekaterinburqda öldürülən iki azərbaycanlının nəşi məhkəmə-tibbi ekspertizadan keçirilir
  • Dünən, 22:30
    Ərdoğan: Azərbaycan xalqına bir daha təşəkkürümü bildirmək istəyirəm
  • Dünən, 21:10
    Yekaterinburqda öldürülən iki azərbaycanlının nəşi yaxınlarına təhvil verilib
  • Dünən, 20:53
    Paşinyan Kallasla Ermənistan-Azərbaycan sülh prosesini müzakirə edib
  • Dünən, 20:00
    Hərbi prokuror bayram günləri sərhədlərdə olub
  • Dünən, 19:57
    Yekaterinburqda öldürülən iki azərbaycanlının nəşi yenidən ekspertiziya göndəriləcək
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • E-mail: gundemtvazz@gmail.com
  • Telefon: (+99450) 253 75 01
  • Manşet
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Cəmiyyət
  • Kriminal
  • Müsahibə
  • İdman
  • Araşdırma
  • Mədəniyyət
  • Elm və təhsil
  • Səhiyyə
  • Şou-biznes
  • Maraqlı
  • Video
Müəllif hüquqları qorunur.Gundemtv.az 2021-2024
Gundemtv.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə